PSI / Zarazne bolesti / Erlihioza

Ehrlichia canis

Erlihioza je zarazna bolest pasa uzrokovana rikecijom Ehrlichia canis. Bolest se prenosi posredstvom krpelja Rhinocephalus sanguineus koji se zaraze hraneći se na psu u akutnoj fazi bolesti te tijekom života slinom prenose bolest na nove domaćine.

Ehrlichia canis napada mononuklearne stanice koje se nalaze u cirkulaciji i retikuloendotelnom tkivu u jetri, slezeni i limfnim čvorovima. U napadnutim mononuklearnim stanicama Ehrilichie se umnažaju te cirkulacijom mogu biti prenesene i u druge organe. Ovisno o imunološkom statusu životinje bolest obično prelazi iz akutnog stadija u kronični.

Akutni oblik

Akutna faza bolesti započne 1-3 tjedna nakon infekcije i traje 2-4 tjedna. U akutnom stadiju dolazi do hiperplazije retikuloendotelnog tkiva što se očituje povišenom temperaturom, povećanom slezenom , generaliziranom limfoadenopatijom (povećani limfni čvorovi) i trombocitopenijom (smanjen broj trombocita u krvi). Životinja pokazuje znakove slabosti, anoreksije, mogući su edemi (otekline) u području zglobova, otežano disanje i iscjedak iz nosa i oka.

Nalaz krvnih pretraga u akutnoj fazi je uglavnom normalan, a moguće je pronaći znakove srednje jake anemije, lekopeniju (smanjen broj leukocita) ili blagu leukocitozu (povećan broj leukocita). Trombocitopenija je uobičajeni nalaz. Ovaj oblik obično susrećemo u toplijem dijelu godine kada je izraženija aktivnost krpelja koji prenose bolest. Smrtnost u ovoj fazi je mala i obično bolest spontano prođe ili bolest ostaje asimptomatska ili prelazi u kronični oblik.

Kronični oblik

Za razliku od akutnog oblika koji se češće javlja u toplijem dijelu godine, kronična erlihioza ne pokazuje obilježje sezonalnosti. Kod kroničnih oblika dolazi do promjena u koštanoj srži a limfociti (vrsta bijelih krvnih stanica) i plazmociti (nastaju iz limfocita) infiltriraju razne organe. Klinička slika ovisit će o tome koji organi su najjače zahvaćeni promjenama pa se može pronaći: splenomegalija (povećana slezena), glomerulonefritis (bolest bubrega), zatajenje bubrega, meningitis sa cerebralnim ataksijama, depresija, pareze i hiperestezija (pojačana osjetljivost). Obično dolazi do značajnog gubitka tjelesne mase.

Krvne pretrage pokazuju jaku trombocitopeniju i posljedično hematuriju (krv u mokraći) , melenu (katranasto obojena stolica - upućuje na krvarenje u probavnom traktu) , te petehije (točkasta krvarenja) i ekhimoze (krvni podljevi) po koži. Mogu se pronaći i jaka pancitopenija (smanjen broj sve tri vrste krvnih stanica u perifernoj cirkulaciji), zrela leukopenija, neregenerativna anemija, trombocitopenija u raznim kombinacijama.

Dijagnoza

Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike, laboratorijskih pretraga i odgovora na terapiju. Odgovor organizma na infekciju u vidu stvaranja antitijela može biti odgođen do 28 dana što serološke rekcije ne čini najpouzdanijim dijagnostičkim sredstvom u početku bolesti, a pretraga parnih seruma (uzima se uzorak 2X s određenim vremenskim razmakom i mjeri se povećanje titra antitijela) s evidentnim povećanjem titra antitijela potreban je nalaz za potvrdu infekcije.

Liječenje i prevencija

U akutnim slučajevima antibiotska terapija trebala bi dovest do snižavanja povišene tjelesne temperature u roku 24-48 sati dok kod kroničnih slučajeva normalizaciju krvnog nalaza realno je očekivati nakon 3-6 mjeseci, premda kliničko poboljšanje nastupi već ranije. Provodi se potporna terapija usmjerena prema zahvaćenim organima, a može biti potrebna i transfuzija pune krvi.

Prevencija se provodi zaštitom životinje od invazije krpeljima.